“Mijn hoofd zit zo vol’’ en “mijn stress is altijd aanwezig” zijn typische uitspraken van mensen met autisme. In dit artikel hebben we het over wat stress is, hoe dit van invloed is voor mensen met autisme, en wat je hier aan kunt doen.
Wat is stress?
Stress is eigenlijk niets anders dan een vorm van spanning. Hoewel stress een negatieve lading heeft, kan het ook zeker positief zijn. We hebben namelijk stress nodig om optimaal te kunnen presteren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan positieve zenuwen voor een tentamen, of de spanning die je voelt als je op vakantie gaat. Als stress zorgt voor negatieve uitkomsten dan spreken we over negatieve stress, en als deze negatieve stress aanhoudend blijft duren dan spreken we vaak van chronische stress. Te veel van deze negatieve en chronische stress kan invloed hebben op je gezondheid, en daarom is het met name belangrijk te weten hoe je negatieve stress kunt signaleren en weten hoe je er mee kunt omgaan.
In dit artikel zullen we ingaan op het effect van negatieve stress signalen en wanneer we het hierna over stress hebben zal dit gaan over negatieve stress.
Hoe herken je stresssignalen?
Niet iedereen heeft in de gaten dat hij last heeft van stress. Toch is dit wel belangrijk, want tijdig herkennen van stress helpt om nog meer stress te voorkomen. Een aantal signalen die duiden op stress zijn: ademnood, beven, het hebben van een droge mond, duizeligheid, hartkloppingen, moeite hebben met in slaap vallen, misselijkheid, diarree, spierspanning, pijn op de borst, veel zweten en vaak naar de WC moeten. Als je last hebt van chronische stress kun je dit herkennen aan signalen als vermoeidheid, slecht kunnen ontspannen, snel geïrriteerd zijn, slaapproblemen, piekeren en vaak ziek of verkouden zijn.
Een goede tip om in te schatten wat nu de oorzaak van deze stresssignalen is, is om een dagboek bij te houden en daarin op te schrijven wat je die dag gedaan hebt, en hoe je je daarbij voelde. Als je bijvoorbeeld een hele drukke dag hebt gehad met veel moeilijke taken, dan kan dat leiden tot stress. Een andere goede vraag om jezelf te stellen is: wat kost mij veel energie en krijg ik daar stress van?
Prikkels
Bij het signaleren van oorzaken van stress is het voor mensen met autisme extra belangrijk rekening te houden met overprikkeling. Bepaalde signalen, zoals licht, geluid of geuren kunnen tot meer stress leiden voor iemand met autisme dan voor personen zonder autisme. Het is daarom belangrijk te identificeren welke prikkels leiden tot stress en te kijken of je hier iets aan kunt doen. Bij Villa Abel hebben veel studenten niet voor niets baat bij de prikkelarme studiezaal zodat ze daar beter te kunnen studeren.
Hoe kun je beter omgaan met stress?
Om beter met stress om te gaan zijn er twee dingen die belangrijk zijn om rekening mee te houden. Ten eerste is het belangrijk om de juiste prioriteiten te stellen. Wat moet er nu gebeuren en wat kan er later? Misschien zijn er zelfs taken in je agenda die er wel staan maar helemaal niet belangrijk zijn of die je beter niet kunt doen. Als je iets beter niet kunt doen is het belangrijk om hierin duidelijk je grens aan te geven en ‘nee’ te zeggen tegen anderen. Ten tweede is het belangrijk om aan je agenda iets toe te voegen waar je plezier aan beleeft en waardoor je ontspant. Dit kan voor iedereen anders zijn, maar enkele veel voorkomende ontspannende activiteiten zijn: meditatie, muziek luisteren, wandelen, slapen of even op bed liggen, yoga, sporten, gamen, fietsen of lezen. Uiteraard kun je deze lijst zelf nog aanvullen met iets wat jij zelf leuk vindt.
Sporten
Als je stress ervaart, dan maken je bijnieren adrenaline en cortisol aan. Deze twee hormonen hebben als functie je te helpen presteren onder druk, maar als deze hormonen in te hoge concentraties of te lang in je lichaam aanwezig zijn dan kunnen zij voor negatieve klachten zorgen. Om goed met deze hormonen om te gaan kan het ook goed helpen om voldoende te bewegen of te sporten. Tijdens het sporten wordt namelijk endorfine aangemaakt. Endorfine zorgt er voor dat je je goed voelt, en het reguleert de aanmaak van cortisol. De stress kan als het ware uit je lichaam verdwijnen doordat je gaat bewegen.